Zehirli mantar nasıl anlaşılır?

Rehberde doğada görülmesi muhtemel zehirli ve ölümcül olabilecek tehlikeli mantar türleri ve olası yan etkilerini sıraladık.

Elif Aksüt
Elif Aksüt 2023-03-15
Zehirli mantar nasıl anlaşılır?

Şehrin yorucu rutinlerinden uzaklaşıp kendimizi doğaya atar atmaz rahatlatıcı bir yaşamın izleriyle buluşabiliriz. Öyle ki doğanın tertemiz atmosferi ve dinlendirici doğası sayesinde orada yaşamak gibi bir hayale hepimiz kapılmaya başlayabiliriz. Doğayı artık evimiz gibi hissettiğimiz noktada da yapraklardan başlayarak pek çok meyve ve sebzenin tadına bakmak gibi bir girişimde bulunabiliriz. Kimi zaman bu girişim doğaya dönüşü mümkün kılsa da tehlikeli besinlere denk geldiğimizde olumsuz bir sonucu da doğurabiliyor. Doğada yediğimiz takdirde türlü olumsuzluklarla karşı karşıya kalabileceğimiz besinlerin başında mantar geliyor. Son zamanlarda özellikle Karadeniz ve Ege Bölgesi’nde mantar zehirlenmesi vakaları görülebiliyor. Bu noktada mantarların zehirli ya da ölümcül olma ihtimalini anlayabilmek için bilmeniz gereken birkaç ipucu bulunuyor. Gelin, birlikte göz atalım.

 

Hangi Mantarlar Zehirlidir?

Doğada bulunan mantarların zehirli ya da ölümcül olma durumunu anlamak için genellikle bir uzman incelemesi gerekiyor. Bu durumda laboratuvar ortamında incelenen mantarın zehirli olup olmadığı belirlenebiliyor. Mantar konusunda tecrübemiz olmadığında tespit etmek her ne kadar zor olsa da dikkat çekici renk ve biçim özelliği gibi durumlar bize zehirli mantar konusunda birtakım ipuçları verebiliyor. Türkiye’de sayısı 100’ü bulan zehirli mantar türü bulunuyor. Genellikle kırmızı şapkalı ve beyaz benekli mantarlar zehirli olabiliyor.

 

Kuzugöbeği Ebesi Mantarı

kuzugobegi-ebesi-mantari
Kuzugöbeği Ebesi Mantarı

Kuzugöbeği ebesi mantarı, kahverengi-kırmızı tonlarında bir renk yapısında bulunuyor. Ayrıca bu mantarlar şekil olarak da düzensiz ve kıvrımlı yapısı nedeniyle oldukça dikkat çekiyor. İğne yapraklı orman ve dağlık arazilerde görülen kuzugöbeği ebesi mantarının tüm vücudu zehirleyebilmesi için sadece bir tanesi bile yetebiliyor. Bu nedenle çok dikkatli davranmanız gerekiyor.

 

Köygöçüren Mantarı

koygocuren-mantari
Köygöçüren Mantarı

Türkiye’de sık zehirlenme vakalarına maruz bırakan mantarlardan biri de Köygöçüren türü. Köygöçüren mantarı, “evcikkıran” ismiyle de biliniyor. Biçim olarak yenilebilir beyaz mantarla benzerlik gösteren bu tür insanlar tarafından çok fazla karıştırılabiliyor. Köygöçüren mantarının ilk dönemlerinde şapkası zeytin sarısı-yeşili ve parlak hâki renkleriyle dikkat çeker. İlerleyen dönemlerinde ise mantarın şapka rengi yavaş yavaş açılmaya başlar. Aynı şekilde büyümeye başladıkça da zeytin yeşilinin en açık tonu ve beyaz renge doğru dönmeyi sürdürür.

 

Ağulu Mantar

agulu-mantar
Ağulu Mantar

Ağulu mantar, yumurta sarısını andıran belirgin rengiyle en çok dikkat çeken mantar türlerinin başında bulunuyor. Üzeri kaygan ve araları sık bir yapıya sahip olan ağulu mantar, oldukça zehirli bir tür. Yaz başında yetişmeye başlayarak sonbaharın sonuna kadar yapraklı ağaçların kütük bölümünde görülen ağulu mantar tüketildiğinde şiddetli mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı ve terleme şikayetleri görülebilir. Bu şikayetler görüldüğünde de direkt olarak doktora başvurmak gereklidir.

 

Amanita Pantherina

amanita-pantherina
Amanita Pantherina

İlkbahar aylarında yetişmeye başlayarak evresini sonbahar sonuna kadar sürdüren zehirli mantarlardan biri de amanita pantherina olarak biliniyor. Gösterişli ve büyük yapısıyla dikkat çeken mantar türünü diğerlerinden ayıran özelliğiyse oldukça güzel bir kokuya sahip olması. Güzel kokusuyla ilk etapta kendine çekse de bu mantar türünün çok tehlikeli olabileceğini bilmelisiniz.

 

Şeytan Mantarı

seytan-mantari
Şeytan Mantarı

Türkiye’de genellikle Karadeniz Bölgesi’nde görülen şeytan mantarı, sindirim sistemi üzerinde olumsuz bir etki bırakabilir. Dünyada en çok ölüme yol açan mantarlardan biri olan şeytan mantarı türünü gösterişli ve büyük yapısı sayesinde bir nebze daha kolay ayırt edebilirsiniz.

 

Yalancı Dede Mantarı

yalanci-dede-mantari
Yalancı Dede Mantarı

Avrupa ve Asya bölgesinde görülen yalancı dede mantarı, bilinçsiz tüketildiğinde ölüme yol açabilen oldukça tehlikeli bir yapıya sahip. İçerisinde amatoksin isimli bir zehir bulunan bu türün yanıltan özelliği de normal bir mantar yapısına oldukça benzemesidir. Karaciğere kısa sürede zarar veren yalancı dede mantarı tüketimi, ölüme bile yol açabilecek kadar tehlikelidir. 

 

Campalow’da bugün havalar ısınır ısınmaz kendini dağlık ve ormanlık bölgelerde bulunan kampçılara özel “Zehirli mantar nasıl anlaşılır?” isimli bir içerik hazırladık. İçerisinde pek çok mantarın görüntü ve bilgilerinin yer aldığı rehber sayesinde doğada daha bilinçli bir şekilde besinleri tüketebilirsiniz. Doğada kampçılığı seviyor ve türlü tehlikelere karşı tıbbi önlemler almak istiyorsanız daha önce hazırladığımız “Kamp çantasının olmazsa olmazı: İlk yardım malzemeleri” isimli yazıya göz atabilirsiniz. Aynı şekilde doğadaki hayvan ısırıklarına karşı hızlı bir önlem almak için de “Kampta hayvan ısırıklarına karşı ilk yardım yöntemleri” isimli yazımızı inceleyebilirsiniz. Kamp tatiliniz için şimdiden iyi eğlenceler dileriz!


Yorum Yaz


Bunlar ilginizi çekebilir